Sakadang Kuya jeung Sakadang Monyet

image:wijias.blogspot.com

Dina hiji leuweung aya sakadang monyet jeung sakadang kuya sosobatan dalit. Kamana-mana sok babarengan wae. Hiji poe sakadang monyet ngomong ka sakadang kuya nu keur ngeueum di walungan. 

"Uya! Hanjat gera!" sakadang monyet ngajorowok tina tangkal teureup

"Embung ah panas!" jawab sakadang kuya

"eeeh..hayu urang neangan hakaneun ka huma!" ajak sakadang monyet

"Embung ah, sieun katewak." sakadang kuya nolak.

"moal atuh, kan aya uing, engke mun aya patani, ku uing nyaneh digendong." ceuk sakadang monyet ngayakinkeun.

"Moal ninggalkeun kuring nyah?"sakadang kuya nanya ngayakinkeun.

"Moal atuh, maenya ka babaturan kitu." ceuk sakadang monyet bari turun

Tuluy sakadang monyet mangku sakadang kuya di bawa ka huma patani. Harita teh keur usum cabe, geus asak meni euceuy matak kabita nu nenjo.,

"Tuh tingali Uya, meni geus beureum kitu, hayu atuh urang purak sing seubeuh,"ceuk sakadang kuya bari ngala cabe nu beureum, belewek di huapkeun. Atuh karasa pisan ladana, bakat ku lada sakadang monyet jojorowokan nahan lada

"Haaah cabe beureum lada ngenah,"ceuk sakadang monyet ngajorowok

"Haah cabe beureum lada ngenah"

Sakadang kuya nyamperkeun, gep digegel suku sakadang monyet bari ngomong,"Jempe onyet, bisi kadengeun ku patani!"sakadang kuya ngomong bari sieun kaburu patani datang

Tapi sakadang monyet teu malire, jorowok deui "Haaah cabeu beuleum lada ngenah".

Dina waktu harita patani keur gogoleran dina saung ranggon. Ngadenge sora monyet jejeritan, patani hudang. "Waah monyet pasti ngaruksak tatangkalan yeuh,"cenah ngorejat bari nyokot bedog. Berengbeng lumpat ka lebah kebon cabe tempat monyet jeung kuya barangdahar.

"Hei monyet, awas siah ku aing ditewak". patani lumpat ngudag sakadang monyet

Kalacat monyet naek tangkal kai, jejeritan bari ngarenyohan ka patani, terus nonggengan. Belewer di baledog ku patani. Monyet kabur gugulayunan na tangkal, ninggalkeun sakadang kuya sorangan dina garit.

Patani kesel, tuluy manehna mariksa tangkal cabe bisi aya nu ruksak. Barang nyingraykeun tangkal cabe nu ngarumpuyuk didinya sakadang kuya keur nyumput.

"Tah geuning aya baturna, sukur atuh, lumayan bisa dipasak,"ceuk patani bangun nu bungah. Kek sakadang kuya di tewak tuluy di bawa balik.

"Nyai, kadie gera, bapa meunang kuya yeuh,"Patani nyalukan anakna nu awewe

Anakna kaluar bari ningalian kuya,"Ageung pa kuya teh, urang pasak wae nya."

"Isuk wae nyi, ayeuna mah aya keneh lauk, jeung cape deuih," soloyong patani ka kamar ngedeng nuluykeun sesa tunduh nu ka ganggu monyet.

Kacaturkeun sakadang monyet nu kabur ti kebon, manehna ingeteun ka sakadang kuya. Niatna rek ningali nasib sakadang kuya, balik deui ka kebon. tapi teu kapanggih. "meureun kacerek patani,"pikirna. Berengbeng lumpat ka imahna patani. Harita teh geus wanci magrib, rada poek. 

Nepi ka tukangeun imah patani, nyampak sakadang kuya dina jero kandang.
"Uya, keur naon?"Sakadang monyet nanya

"Keur nungguan isuk,"sakadang kuya ngajawab semu hare hare

"Hayang kaluar, nya?" sakadang monyet bari ngaledek

"Ah henteu, malah uing mah embung balik, rek didieu bae."jawab sakadang kuya

"Nanaonan cicing dina kurung?engke di peuncit ku patani heg."Ceuk sakadang monyet semu nu heran.

"Ceuk saha? kamari uing panggih jeung patani, cenah rek dikawinkeun ka anakna, geulis pisan,"ceuk sakadang kuya ngabibita

"Bener yeuh uya, teu bohong?" sakadang monyet panasaran

"Henteu, teu percaya mah, tingali we ka imahna

Panasaran, monyet ngintip ka imah tina bilik nu bolong. Kabeneran anakna patani keur aya ditengah imah bari nyiksikan bawang keur masak kuya.

"Bener uya, geulis euy. Hayang atuh kawin kamanehna,"Sakadang monyet hariweusweus

"Enya atuh, geulis nya?"ceuk sakadang kuya bari seuri bangun nu bungah

"Jeung uing wae nya uya kawin na, geulis euy,"sakadang monyet semu nu maksa

"embung ah, uing ge hayang kawin,"jawab sakadang kuya nolak

"Teu pantes jeung maneh mah, pantesna jeung uing, tukeuran yu! Uing didinya," Sakadang monyet maksa deui

"Embung ah, mening sare didieu,"cenah bari ngasupkeun sirahna kana cangkang

"Hayu uya, gantian, engke ku uing mun geus kawin dikiriman dahareun ka leuwi,"sakadang monyet menta bangun nu keukeuh

"Nya atuh ari maneh keukeuh mah, tapi anteurkeun uing ka leuwi nyah!" ceuk sakadang kuya bangun nu seunggah

teu talangke, sakadang monyet mukakeun panto kandang, tuluy mangku kuya. Berengbeng lumpat ka leuwi. Sanggeus kuya di alungkeun ka leuwi, monyet balik deui ka kandang, terus ngonci sorangan na kandang hayam. Dina pikirna teh,"isuk jadi kawin jeung nu geulis" cenah.

Isukna, anakna patani kaluar neang sakadang kuya. Kaget ningali dina kandang teh lain kuya tapi monyet, 

"Bapa... bapa.. kadieu,"Si nyai lumpat kadapur neang bapana

"aya naon nyai?"tanya bapana bangun nu reuwas

"ning sanes kuya na kandang teh, tapi monyet, teu janten atuh nuang daging kuya teh" ceuk si nyai bari rada kuciwa.

"Nu bener?"ceuk bapana bari ngaroris kandang.

Ngadenge manehna rek di pasak, monyet reuwas. ngadegdeg, "aduh kumaha aing yeuh, bisa paeh dipeuncit, awas siah kuya, ilaing geus nipu kadewek,"gerentes hate monyet

Barang patani ningali ka kandang hayam, bener wae nu tadina kuya geus jadi monyet. Jeung deuih monyetna geus jengker paeh.

"Bener nyi, ning jadi monyet, geus paeh deuih,"Ceuk patani bari ngagiwing suku monyet. Sanggeus rada jauh ti imahna beleweng di alungkeun tarik pisan. Kalayang gubrak kan kakasoan, 

"Ngek," monyet ngajerit bakating ku reuwas jeung nyeri, belenyeng lumpat bari nonggengan ka patani

patani olohok mati simeuteun.

"katipu aing ku monyet,"cenah bari balik ka imah.